റഷ്യൻ ഊർജ ഭീമനായ റോസാറ്റം തെക്കൻ ഫ്രാൻസിൽ വികസിപ്പിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുന്ന ആഗോള ആണവ ഫ്യൂഷൻ മെഗാപ്രോജക്റ്റിൽ പങ്കാളിത്തം വിപുലീകരിക്കുകയാണെന്ന് കമ്പനിയുടെ സിഇഒ അലക്സി ലിഖാചേവ് പറഞ്ഞു. ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ ‘കൃത്രിമ സൂര്യൻ’ എന്ന് വിളിക്കപ്പെടുന്ന ഇൻ്റർനാഷണൽ തെർമോ ന്യൂക്ലിയർ എക്സ്പെരിമെൻ്റൽ റിയാക്ടർ (ഐടിആർ) പദ്ധതി ചൈന, ഇയു, ഇന്ത്യ, ജപ്പാൻ, ദക്ഷിണ കൊറിയ, റഷ്യ, യുഎസ് എന്നിവിടങ്ങളിൽ നിന്നുള്ള കമ്പനികൾ സംയുക്തമായി വികസിപ്പിച്ചെടുക്കുന്നു.
സുരക്ഷിതവും ഏതാണ്ട് പരിധിയില്ലാത്തതുമായ വൈദ്യുതി വിതരണം സൃഷ്ടിക്കുക എന്നതാണ് പദ്ധതിയുടെ ലക്ഷ്യം. സന്ദർശനത്തിനായി റഷ്യയിലെത്തിയ പദ്ധതിയുടെ ഡയറക്ടർ ജനറൽ പിയട്രോ ബരാബാഷിയുമായി ചൊവ്വാഴ്ച ലിഖാചേവ് കൂടിക്കാഴ്ച നടത്തി. ഉപകരണങ്ങൾ നിർമ്മിക്കുന്നതിനും വിതരണം ചെയ്യുന്നതിനുമുള്ള റഷ്യയുടെ ബാധ്യത നിറവേറ്റുന്നതുമായി ബന്ധപ്പെട്ട പ്രശ്നങ്ങൾ അവർ ചർച്ച ചെയ്തു.
“ഐടിആർ നേതൃത്വത്തോട് ഞങ്ങൾ നന്ദിയുള്ളവരാണ്, അത് ന്യായവും സത്യസന്ധവുമായ നിലപാട് മാത്രമല്ല, ഈ പ്രോജക്റ്റിൽ റഷ്യയുടെ പങ്കാളിത്തം തീക്ഷ്ണമായി ഇടപഴകുകയും വിപുലീകരിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു,” മോസ്കോയിലെ റോസാറ്റം ആസ്ഥാനത്ത് നടന്ന ഒരു മീറ്റിംഗിന് ശേഷം ലിഖാചേവ് മാധ്യമപ്രവർത്തകരോട് പറഞ്ഞു. ബരാബാഷി ചർച്ചയെ “വളരെ ഉൽപ്പാദനക്ഷമമാണ്” എന്ന് വിശേഷിപ്പിച്ചത്, ” ചില ബുദ്ധിമുട്ടുകൾക്ക് ശേഷം, ഞങ്ങൾ ഇപ്പോൾ വീണ്ടും ട്രാക്കിലിറങ്ങുകയാണ്, ഞങ്ങൾക്ക് ഒരു പുതിയ പദ്ധതി മുന്നിലുണ്ട്.”
“മറ്റെല്ലാ ITER അംഗങ്ങളെയും പോലെ റഷ്യയുടെ സംഭാവനയും വളരെ പ്രധാനമാണ്, ഇത് ലോകത്തിൻ്റെ മുഴുവൻ പ്രയോജനത്തിനായി നിലനിൽക്കുന്ന ഫ്യൂഷൻ എനർജി വികസിപ്പിക്കുന്നതിനുള്ള പൊതുവായ പ്രതിബദ്ധത പ്രകടമാക്കുന്നു. ഈ സംഭാവന എല്ലാ മേഖലകളെയും ഉൾക്കൊള്ളുന്നു – നിർണായക ഘടകങ്ങൾ മുതൽ പ്രധാന സാങ്കേതിക കണ്ടുപിടുത്തങ്ങൾ വരെ,” ITER ൻ്റെ ഡയറക്ടർ ജനറൽ ഊന്നിപ്പറഞ്ഞു.
1985-ൽ അന്നത്തെ യുഎസ് പ്രസിഡൻ്റ് റൊണാൾഡ് റീഗനും സോവിയറ്റ് നേതാവ് മിഖായേൽ ഗോർബച്ചേവും തമ്മിലുള്ള ഉച്ചകോടിക്ക് ശേഷമാണ് ITER പ്രവർത്തനമാരംഭിച്ചത്. വലിയ തോതിലുള്ള ആണവ പ്രതിപ്രവർത്തനങ്ങൾ സൃഷ്ടിക്കാൻ കഴിവുള്ള ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും ശക്തമായ ഫ്യൂഷൻ ഉപകരണമായി ടോകാമാക് മാറുമെന്ന് പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. ഉക്രെയ്ൻ സംഘർഷവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ഉപരോധങ്ങൾ ഉൾപ്പെടെ, നിരവധി ബില്യൺ യൂറോ പദ്ധതിക്ക് സാങ്കേതിക വെല്ലുവിളികളും ചിലവ് പ്രശ്നങ്ങളും വർഷങ്ങളായി നേരിടേണ്ടി വന്നിട്ടുണ്ട്.
ഭാവിയിലെ സൗകര്യങ്ങൾക്കായി 25 അത്യാധുനിക ഹൈടെക് സംവിധാനങ്ങളുടെ പ്രധാന വിതരണക്കാരാണ് റഷ്യ. റോസാറ്റം പറയുന്നതനുസരിച്ച്, റിയാക്ടറിൻ്റെ നിർമ്മാണ ഷെഡ്യൂൾ പൂർണ്ണമായും പാലിച്ചുകൊണ്ട് ഈ അദ്വിതീയ ഉപകരണത്തിൻ്റെ വിതരണം കൃത്യസമയത്ത് നടക്കുന്നു.