ഫിഫ 2030, 2034 പുരുഷ ലോകകപ്പുകളുടെ ആതിഥേയരെ സ്ഥിരീകരിക്കാൻ ഒരുങ്ങി. മൊറോക്കോ, സ്പെയിൻ, പോർച്ചുഗൽ എന്നിവരുടെ നേതൃത്വത്തിൽ മൂന്ന് ഭൂഖണ്ഡങ്ങൾ, ആറ് രാജ്യങ്ങൾ എന്നിവയ്ക്ക് ആദ്യത്തേതും രണ്ടാമത്തേത് സൗദി അറേബ്യയിലേക്കും.
കഴിഞ്ഞ വർഷം ഒക്ടോബറിൽ ആഗോള ഫുട്ബോൾ ഗവേണിംഗ് ബോഡി രണ്ട് ടൂർണമെൻ്റുകൾക്കായി മത്സരിക്കുന്ന ബിഡുകളൊന്നും ഇല്ലെന്ന് പറഞ്ഞു. പ്രഖ്യാപനത്തിന് ഒരു ദിവസം മുമ്പ് ഔപചാരിക വോട്ടിന് പകരം “അക്ലാമേഷൻ” മുഖേനയുള്ള സ്വീകാര്യതയോടെ തീരുമാനത്തിലെ വോട്ട് ഏത് ഫോർമാറ്റ് സ്വീകരിക്കുമെന്ന് കൃത്യമായി വ്യക്തമല്ല.
ചൊവ്വാഴ്ച നോർവീജിയൻ ഫുട്ബോൾ ഫെഡറേഷൻ (എൻഎഫ്എഫ്) ആതിഥേയാവകാശം നൽകുന്നതിനെതിരെ വോട്ട് ചെയ്യുമെന്ന് പറയുകയും ഫിഫയുടെ ലേല പ്രക്രിയയെ വിമർശിക്കുകയും ചെയ്തു.
മൊറോക്കോ, സ്പെയിൻ, പോർച്ചുഗൽ എന്നിവയുടെ സംയുക്ത നിർദ്ദേശപ്രകാരം 2030 ലോകകപ്പ് മൂന്ന് ഭൂഖണ്ഡങ്ങളിലും ആറ് രാജ്യങ്ങളിലും ടൂർണമെൻ്റിൻ്റെ ശതാബ്ദി ആഘോഷിക്കും, ഉറുഗ്വേ, അർജൻ്റീന, പരാഗ്വേ എന്നിവ ആഘോഷ ഗെയിമുകൾക്ക് ആതിഥേയത്വം വഹിക്കും. 1930-ലാണ് ഉറുഗ്വേ ആദ്യമായി ലോകകപ്പിന് ആതിഥേയത്വം വഹിച്ചത്.
2030 ലോകകപ്പിന് ആതിഥേയത്വം വഹിക്കാൻ അർജൻ്റീന, ചിലി, ഉറുഗ്വേ, പരാഗ്വേ എന്നിവർ 2022ൽ സംയുക്ത ബിഡ് സമർപ്പിച്ചിരുന്നു. എന്നാൽ ടൂർണമെൻ്റിൽ ഓരോ മത്സരത്തിനും പകരം അർജൻ്റീന, ഉറുഗ്വേ, പരാഗ്വേ എന്നിവ ആതിഥേയത്വം വഹിക്കുമെന്ന് ഫിഫ കഴിഞ്ഞ വർഷം പ്രഖ്യാപിച്ചു.
അയൽ രാജ്യങ്ങളായ ഖത്തർ 2022 എഡിഷൻ അരങ്ങേറി 12 വർഷത്തിന് ശേഷം 2034ൽ മിഡിൽ ഈസ്റ്റിൽ നിന്ന് ചതുരവാർഷിക ടൂർണമെൻ്റിന് ആതിഥേയത്വം വഹിക്കുന്ന രണ്ടാമത്തെ രാജ്യമായി സൗദി അറേബ്യ മാറും. ഓസ്ട്രേലിയയും ഇന്തോനേഷ്യയും 2034 ടൂർണമെൻ്റിനുള്ള സംയുക്ത ബിഡ് സംബന്ധിച്ച് ചർച്ചകൾ നടത്തിയിരുന്നു, എന്നാൽ സൗദിയെ ഏക ലേലക്കാരനായി പ്രഖ്യാപിക്കുന്നതിന് മുമ്പ് അത് ഉപേക്ഷിച്ചു.
ഹർഡിൽസ്
രണ്ട് ലേലങ്ങളും ഇതിനകം വിമർശിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. മൂന്ന് ഭൂഖണ്ഡങ്ങളിലായി 2030 ലോകകപ്പിന് ആതിഥേയത്വം വഹിക്കാനുള്ള തീരുമാനം കാലാവസ്ഥാ പ്രവർത്തകർ നിരസിച്ചു, കാരണം ആവശ്യമായ അധിക യാത്രയിൽ നിന്നുള്ള മലിനീകരണം വർദ്ധിച്ചു.
പരിസ്ഥിതി ആഘാതം ലഘൂകരിക്കാനുള്ള നടപടികൾ സ്വീകരിക്കുമെന്ന് ഫിഫ അറിയിച്ചു. ഖത്തർ ലോകകപ്പിന് സമാനമായി സൗദി അറേബ്യയുടെ 2034 ലെ ബിഡ് രാജ്യത്തെ മനുഷ്യാവകാശ റെക്കോർഡും മരുഭൂമിയിലെ കാലാവസ്ഥയും കാരണം വിമർശിക്കപ്പെട്ടു.
നവംബർ അവസാനം മുതൽ ഡിസംബർ പകുതി വരെ ഖത്തറിൽ നടന്നതുപോലെ വടക്കൻ അർദ്ധഗോളത്തിലെ ശൈത്യകാലത്ത് ടൂർണമെൻ്റ് നടത്താൻ സൗദി കാലാവസ്ഥ ഫിഫയെ നിർബന്ധിക്കും.
ആ സമയപരിധി മുസ്ലീം വിശുദ്ധ മാസമായ റമദാനുമായി പൊരുത്തപ്പെടും. ഇപ്പോൾ റിപ്പോർട്ടുകൾ സൂചിപ്പിക്കുന്നത് 2034 ടൂർണമെൻ്റ് പകരം ജനുവരിയിൽ നടത്താമെന്നാണ്. ഇത് സാൾട്ട് ലേക്ക് സിറ്റിയിലെ വിൻ്റർ ഒളിമ്പിക്സുമായി ഏറ്റുമുട്ടാൻ സാധ്യതയുണ്ട്.
സൗദിയുടെ ബിഡ് ഒരു നിർദ്ദിഷ്ട വിൻഡോ വ്യവസ്ഥ ചെയ്തിട്ടില്ലെന്നും “ഒപ്റ്റിമൽ ടൈമിംഗ് നിർണ്ണയിക്കാൻ” അവർ പങ്കാളികളുമായി സഹകരിക്കുമെന്നും ഫിഫ പറഞ്ഞു.
മനുഷ്യാവകാശങ്ങൾ
സൗദി അറേബ്യയിൽ നടക്കുന്ന ഒരു ലോകകപ്പ് മനുഷ്യാവകാശങ്ങളെ കുറിച്ചുള്ള രാജ്യത്തിൻ്റെ റെക്കോർഡിനെ കുറിച്ചുള്ള ചർച്ചകൾക്ക് തുടക്കമിടുകയും ‘സ്പോർട്സ് വാഷിംഗ്’ ആരോപണത്തിലേക്ക് നയിക്കുകയും ചെയ്യും.
ആംനസ്റ്റി ഇൻ്റർനാഷണലും സ്പോർട്സ് ആൻഡ് റൈറ്റ്സ് അലയൻസും (എസ്ആർഎ) കഴിഞ്ഞ മാസം ഫിഫയോട് വോട്ടെടുപ്പിന് മുമ്പ് വലിയ പരിഷ്കാരങ്ങൾ പ്രഖ്യാപിച്ചില്ലെങ്കിൽ സൗദിയെ ആതിഥേയരായി തിരഞ്ഞെടുക്കാനുള്ള നടപടികൾ നിർത്തിവയ്ക്കണമെന്ന് ആവശ്യപ്പെട്ടിരുന്നു.
കഴിഞ്ഞ കുറച്ച് വർഷങ്ങളായി കിങ്ഡം കായികരംഗത്ത് വൻതോതിൽ നിക്ഷേപം നടത്തിയിട്ടുണ്ട്. എന്നിരുന്നാലും, സ്ത്രീകളുടെ അവകാശ ഗ്രൂപ്പുകളും എൽജിബിടിക്യു കമ്മ്യൂണിറ്റിയിലെ അംഗങ്ങളും ഉൾപ്പെടെയുള്ള വിമർശകർ, അതിൻ്റെ മനുഷ്യാവകാശ റെക്കോർഡ് സ്പോർട്സ് വാഷ് ചെയ്യുന്നതിന് അതിൻ്റെ പൊതുനിക്ഷേപ ഫണ്ട് ഉപയോഗിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ആരോപിക്കുന്നു.
മനുഷ്യാവകാശ ലംഘനങ്ങളെ കുറിച്ചുള്ള ആരോപണങ്ങൾ രാജ്യം നിഷേധിക്കുകയും നിയമങ്ങളിലൂടെ തങ്ങളുടെ ദേശീയ സുരക്ഷ സംരക്ഷിക്കുന്നുവെന്ന് പറയുകയും ചെയ്യുന്നു. സൗദി അറേബ്യയുടെ ബിഡ് മേധാവി ഹമ്മദ് അൽബലാവി ഈ മാസം റോയിട്ടേഴ്സിനോട് പറഞ്ഞു. രാജ്യം മനുഷ്യാവകാശങ്ങളിൽ ഗണ്യമായ പുരോഗതി കൈവരിച്ചു.