ലക്ഷ്യമിട്ട ക്ഷേമ പദ്ധതികളിലൂടെയും സാമ്പത്തിക പരിഷ്കാരങ്ങളിലൂടെയും ദാരിദ്ര്യ നിലവാരം കുറയ്ക്കുന്നതിൽ ഇന്ത്യ ഗണ്യമായ പുരോഗതി കൈവരിച്ചതായി ലോകബാങ്കിന്റെ ഏറ്റവും പുതിയ റിപ്പോർട്ട് പറയുന്നു. 2025 ലെ വസന്തകാല ദാരിദ്ര്യവും തുല്യതയും സംബന്ധിച്ച ലഘുലേഖയിൽ, ദാരിദ്ര്യത്തിനെതിരായ ഇന്ത്യയുടെ നിർണായക പോരാട്ടത്തെ ലോകബാങ്ക് അംഗീകരിച്ചു. റിപ്പോർട്ട് അനുസരിച്ച്, ഇന്ത്യ 171 ദശലക്ഷം ആളുകളെ കടുത്ത ദാരിദ്ര്യത്തിൽ നിന്ന് മോചിപ്പിച്ചു.
“ഗ്രാമീണ, നഗര മേഖലകളിൽ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിച്ച് സമഗ്ര വികസനത്തിനായുള്ള ഇന്ത്യൻ സർക്കാരിന്റെ പ്രതിബദ്ധതയുടെ തെളിവാണ് ഈ നേട്ടം. ലക്ഷ്യമിട്ട ക്ഷേമ പദ്ധതികൾ, സാമ്പത്തിക പരിഷ്കാരങ്ങൾ, അവശ്യ സേവനങ്ങളിലേക്കുള്ള പ്രവേശനം എന്നിവയിലൂടെ, ദാരിദ്ര്യ നിലവാരം കുറയ്ക്കുന്നതിൽ ഇന്ത്യ ഗണ്യമായ പുരോഗതി കൈവരിച്ചു,” റിപ്പോർട്ട് പറയുന്നു.
രാജ്യത്തെ ഗ്രാമങ്ങളിലും നഗര പ്രദേശങ്ങളിലും കടുത്ത ദാരിദ്ര്യത്തിൽ കുത്തനെ കുറവുണ്ടായതായി ഇത് രേഖപ്പെടുത്തി. ഗ്രാമപ്രദേശങ്ങളിൽ 2011-12 ൽ 18.4 ശതമാനത്തിൽ നിന്ന് 2022-23 ൽ 2.8 ശതമാനമായി അതിരൂക്ഷ ദാരിദ്ര്യം കുറഞ്ഞപ്പോൾ, നഗര കേന്ദ്രങ്ങളിൽ ഇതേ കാലയളവിൽ കടുത്ത ദാരിദ്ര്യം 10.7 ശതമാനത്തിൽ നിന്ന് 1.1 ശതമാനമായി കുറഞ്ഞു.
2011-12 നും 2022-23 നും ഇടയിൽ ഗ്രാമ-നഗര ദാരിദ്ര്യം തമ്മിലുള്ള അന്തരം 7.7 ശതമാനത്തിൽ നിന്ന് 1.7 ശതമാനമായി ചുരുങ്ങി, വാർഷിക ഇടത്തര വരുമാന നിരക്ക് 16 ശതമാനമായി. ശ്രദ്ധേയമായി, താഴ്ന്ന-ഇടത്തരം വരുമാന തലത്തിൽ ദാരിദ്ര്യം കുറയ്ക്കുന്നതിൽ ഇന്ത്യയും ശക്തമായ നേട്ടങ്ങൾ കൈവരിച്ചു.
ഗ്രാമീണ ദാരിദ്ര്യം 69 ശതമാനത്തിൽ നിന്ന് 32.5 ശതമാനമായി കുറഞ്ഞു, അതേസമയം നഗര ദാരിദ്ര്യം 43.5 ശതമാനത്തിൽ നിന്ന് 17.2 ശതമാനമായി കുറഞ്ഞു. 2011-12 നും 2022-23 നും ഇടയിൽ ഗ്രാമ-നഗര ദാരിദ്ര്യ വിടവ് 25 ൽ നിന്ന് 15 ശതമാനമായി കുറഞ്ഞു, 7 ശതമാനം വാർഷിക കുറവുണ്ടായി.
ഏറ്റവും ജനസംഖ്യയുള്ള അഞ്ച് സംസ്ഥാനങ്ങളായ ഉത്തർപ്രദേശ്, മഹാരാഷ്ട്ര, ബീഹാർ, പശ്ചിമ ബംഗാൾ, മധ്യപ്രദേശ് എന്നിവ കടുത്ത ദാരിദ്ര്യം കുറയ്ക്കുന്നതിൽ പങ്കുണ്ടെന്ന് റിപ്പോർട്ട് ചൂണ്ടിക്കാട്ടി. 2011-12 ൽ, ഈ സംസ്ഥാനങ്ങൾ ഇന്ത്യയിലെ കടുത്ത ദരിദ്രരിൽ 65 ശതമാനത്തെയും പ്രതിനിധീകരിച്ചു. 2022-23 ആകുമ്പോഴേക്കും, കടുത്ത ദാരിദ്ര്യത്തിലെ മൊത്തത്തിലുള്ള കുറവിന്റെ മൂന്നിൽ രണ്ട് ഭാഗത്തിനും ഇവ സംഭാവന നൽകി.
കൂടാതെ, പ്രത്യേകിച്ച് സ്ത്രീകൾക്കിടയിൽ തൊഴിലവസരങ്ങളിലെ വർധനയും ബഹുമുഖ ദാരിദ്ര്യത്തിലെ കുറവും റിപ്പോർട്ട് പ്രസ്താവിച്ചു, ഇത് ജീവിത നിലവാരത്തിലെ വിശാലമായ പുരോഗതിയിലേക്ക് വിരൽ ചൂണ്ടുന്നു. ലോകബാങ്കിൽ നിന്നുള്ള ദാരിദ്ര്യവും തുല്യതയും സംബന്ധിച്ച ലഘുലേഖകൾ 100-ലധികം വികസ്വര രാജ്യങ്ങളിലെ ദാരിദ്ര്യം, പങ്കിട്ട സമൃദ്ധി, അസമത്വം എന്നിവയിലെ പ്രവണതകളെ എടുത്തുകാണിക്കുന്നു.