താലിബാൻ സർക്കാർ അഫ്ഗാനിസ്ഥാനിൽ ചെസ്സ് നിരോധിച്ചിരിക്കുകയാണ് . താലിബാൻ അഫ്ഗാനിസ്ഥാൻ നാഷണൽ ചെസ് ഫെഡറേഷനെയും (ANCF) സസ്പെൻഡ് ചെയ്തിട്ടുണ്ട്. മതപരമായ കാരണങ്ങളാൽ ചെസ് കളി പരിശോധനയ്ക്ക് വിധേയമാകുന്നത് ഇതാദ്യമല്ല. “മതപരമായ പരിഗണനകൾ” കാരണം രാജ്യത്തെ സദ്ഗുണ പ്രചാരണത്തിനും ദുർഗുണ പ്രതിരോധത്തിനുമുള്ള മന്ത്രാലയം ചെസ്സ് നിരോധിച്ചതായി അഫ്ഗാൻ ഓൺലൈൻ വാർത്താ സേവനമായ ഖാമ പ്രസ്സ് ഞായറാഴ്ച റിപ്പോർട്ട് ചെയ്യുകയായിരുന്നു .
അഫ്ഗാനിസ്ഥാനിലെ ചെസ്സുമായി ബന്ധപ്പെട്ട പ്രവർത്തനങ്ങൾ അനിശ്ചിതകാലത്തേക്ക് നിർത്തിവച്ചിരിക്കുന്നു, അഫ്ഗാനിസ്ഥാൻ നാഷണൽ ചെസ് ഫെഡറേഷൻ പിരിച്ചുവിട്ടിരിക്കുന്നു. “ശരീഅത്ത് (ഇസ്ലാമിക നിയമം) പ്രകാരം ചെസ്സ് ചൂതാട്ടത്തിനുള്ള ഒരു മാർഗമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു,” സ്പോർട്സ് ഡയറക്ടറേറ്റ് വക്താവ് അടൽ മഷ്വാനി എഎഫ്പിയോട് പറഞ്ഞു .
ഔപചാരികമോ അനൗപചാരികമോ ആയ സാഹചര്യങ്ങളിൽ ഇപ്പോൾ ചെസ്സ് അനുവദനീയമല്ലെന്ന് അഫ്ഗാനിസ്ഥാൻ നാഷണൽ ചെസ് ഫെഡറേഷന്റെ പ്രസിഡന്റ് ഗുലാം അലി മലക് സാദ് സ്ഥിരീകരിച്ചു. “‘താൽക്കാലിക സസ്പെൻഷൻ’ എന്ന പദം ഒരു അവലോകന കാലയളവിനെ സൂചിപ്പിക്കുമെങ്കിലും, ചെസ്സ് പ്രവർത്തനങ്ങൾ എപ്പോൾ പുനരാരംഭിക്കുമെന്നോ എപ്പോഴാണെന്നോ ഒരു ടൈംലൈനോ റോഡ്മാപ്പോ വാഗ്ദാനം ചെയ്തിട്ടില്ല,” അദ്ദേഹം വ്യക്തമാക്കി. തൽഫലമായി, അഫ്ഗാൻ ചെസ് ഫെഡറേഷൻ അതിന്റെ എല്ലാ ഔദ്യോഗിക പ്രവർത്തനങ്ങളും നിർത്തിവയ്ക്കാൻ നിർബന്ധിതരായി, പാർക്കുകൾ അല്ലെങ്കിൽ ക്ലബ്ബുകൾ പോലുള്ള പൊതു ഇടങ്ങളിൽ സാധാരണ കളിക്കുന്നതിന് പോലും പരിസ്ഥിതി നിയന്ത്രണാത്മകമായി തുടരുന്നു. കളിക്കാർ അവർ ഇഷ്ടപ്പെടുന്ന ഗെയിമിൽ ഏർപ്പെടുന്നതിന് അനിശ്ചിതത്വവും അപകടസാധ്യതയും നേരിടുന്നു.
“ഈ വെല്ലുവിളികൾക്കിടയിലും, അഫ്ഗാൻ ചെസ് ഫെഡറേഷന്റെ പ്രസിഡന്റ് എന്ന നിലയിൽ, ഞാൻ എപ്പോഴും ചെയ്തതുപോലെ, നമ്മുടെ കളിക്കാർക്കൊപ്പം നിൽക്കാൻ ഞാൻ പ്രതിജ്ഞാബദ്ധനാണ്,” അദ്ദേഹം കൂട്ടിച്ചേർത്തു. “നമ്മുടെ ചെസ്സ് പൈതൃകത്തിന്റെ പതാകയെ സജീവമായി നിലനിർത്തിക്കൊണ്ട്, പ്രവാസത്തിൽ മത്സരിക്കുന്ന അഫ്ഗാൻ പ്രതിനിധികളും ചാമ്പ്യന്മാരും ഇപ്പോൾ നമുക്കുണ്ടെന്നത് സന്തോഷകരമാണ്. ഈ വ്യക്തികൾ വെറും കളിക്കാർ മാത്രമല്ല – അവർ നമ്മുടെ ദേശീയ സ്വത്വത്തിന്റെയും പ്രതിരോധശേഷിയുടെയും അംബാസഡർമാരാണ്.” ഗുലാം അലി മലക് സാദ് പറഞ്ഞു.
ഇന്റർനാഷണൽ ചെസ് ഫെഡറേഷന്റെ (FIDE) മുൻ പ്രസിഡന്റ് കിർസൻ ഇല്യുംഷ്നിനോവ് എക്സിനെ വിമർശിച്ചുകൊണ്ട്, “താലിബാൻ നേതൃത്വത്തോട് അവരുടെ തീരുമാനം പുനഃപരിശോധിക്കണമെന്ന് അഭ്യർത്ഥിച്ചുകൊണ്ട് ഒരു അപ്പീൽ തയ്യാറാക്കിയിട്ടുണ്ട്” എന്ന് പറഞ്ഞു. 1996-ൽ അഫ്ഗാനിസ്ഥാനിൽ അധികാരത്തിൽ വന്ന ഉടൻ തന്നെ താലിബാൻ ചെസ്സ് നിരോധിച്ചിരുന്നു, എന്നാൽ 2001-ലെ ഭരണമാറ്റത്തിനുശേഷം രാജ്യത്ത് ചെസ്സ് വീണ്ടും ജനപ്രിയ വിനോദമായി മാറി.
2018-ൽ ബറ്റുമി ഒളിമ്പ്യാഡിൽ, ഖൈബർ ഫറാസി, ഹബീബുള്ള അമിനി, വൈസ് അബ്ദുൾ ഖാലിഖ്, അഷ്റഫി സുലൈമാൻ അഹമ്മദ്, സഫി കാൻസ് അഹമ്മദ് എന്നിവർ ടീമിൽ ഇടം നേടി. 2021-ൽ താലിബാൻ രാജ്യത്തിന്റെ നിയന്ത്രണം തിരിച്ചുപിടിച്ചു, ഇപ്പോൾ സസ്പെൻഷൻ പ്രഖ്യാപിച്ചു.
അതേസമയം മതപരമായ കാരണങ്ങളാൽ ചെസ്സ് നിരോധിക്കുന്നതിന് ഒരു നീണ്ട ചരിത്രമുണ്ട്. സദ്ദാമിനു ശേഷമുള്ള ഇറാഖിലെ ഇറാഖി പുരോഹിതന്മാരും 1981-ൽ ഇറാനിൽ ആയത്തുള്ള റുഹുള്ള ഖൊമേനിയും ഇത് നിരോധിച്ചിരുന്നു. 2006-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ ദി ഇമ്മോർട്ടൽ ഗെയിം എന്ന പുസ്തകത്തിൽ ഡേവിഡ് ഷെങ്ക് പറയുന്നതനുസരിച്ച് , കളിക്കെതിരായ ആദ്യകാല ഇസ്ലാമിക വിധി 655-ൽ ഖലീഫ അലി ബെൻ അബു-താലിബും 780-ൽ അബ്ബാസിദ് ഖലീഫ അൽ-മഹ്ദി ഇബ്നു അൽ-മൻസൂരും നടപ്പിലാക്കി.
മധ്യകാലഘട്ടത്തിന്റെ ആരംഭം മുതൽ പതിമൂന്നാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ മധ്യം വരെ, ചെസ്സ് കളിക്കുന്നതും ഡൈസ് കളിക്കുന്നതും വ്യക്തമായി വേർതിരിച്ചറിയാൻ കഴിയാത്തതിനാൽ കത്തോലിക്കാ സഭ പതിവായി ചെസ്സ് കളിക്കുന്നത് നിരോധിച്ചിരുന്നു. 1061-ൽ കർദ്ദിനാൾ ബിഷപ്പ് പെട്രസ് ഡാമിയാനി നിയുക്ത പോപ്പ് അലക്സാണ്ടർ രണ്ടാമനും ആർച്ച്ഡീക്കൻ ഹിൽഡെബ്രാൻഡിനും (പിന്നീട് പോപ്പ് ഗ്രിഗറി ഏഴാമൻ) എഴുതിയ പ്രസിദ്ധമായ കത്തിൽ, ചെസ്സ് ഉൾപ്പെടെയുള്ള ചില ഒഴിവുസമയ പ്രവർത്തനങ്ങളിൽ പങ്കെടുക്കുന്നതിലൂടെ ചില വൈദികർ പാപം ചെയ്തിട്ടുണ്ടെന്ന് ഡാമിയാനി അഭിപ്രായപ്പെട്ടു.