തർക്ക അതിർത്തിയിൽ തങ്ങളുടെ സൈനിക പ്രവർത്തനങ്ങൾ വിന്യസിക്കുന്നതിൽ ഇന്ത്യയും ചൈനയും ധാരണയിലെത്തി. ഇരു രാജ്യങ്ങളുടെയും നേതാക്കൾ ഉച്ചകോടിക്കായി റഷ്യയിൽ എത്തുമ്പോൾ ആണവ-സായുധരായ അയൽരാജ്യങ്ങൾ തമ്മിലുള്ള സംഘർഷം കുറയ്ക്കുന്നതിനുള്ള ഒരു ചുവടുവയ്പ്പാണെന്ന് ന്യൂഡൽഹി പ്രസ്‌താവനയിൽ പറഞ്ഞു.
ചില പ്രദേശങ്ങളിൽ സൈനിക പട്രോളിംഗ് സംബന്ധിച്ച കരാർ ആ വർഷം മാരകമായ അതിർത്തി സംഘർഷത്തിന് മുമ്പ് 2020ൽ ഉണ്ടായിരുന്ന അവസ്ഥയിലേക്ക് തിരികെ കൊണ്ടുവന്നു. അങ്ങനെ ചൈനയുമായുള്ള ‘വ്യതിചലന പ്രക്രിയ’ പൂർത്തിയാക്കിയതായി ഇന്ത്യയുടെ വിദേശകാര്യ മന്ത്രി സുബ്രഹ്മണ്യം ജയശങ്കർ കഴിഞ്ഞദിവസം പറഞ്ഞു.
ചൈന- ഇന്ത്യ അതിർത്തിയിലെ പ്രസക്തമായ വിഷയങ്ങളിൽ നയതന്ത്ര സൈനിക മാർഗങ്ങളിലൂടെ അടുത്ത ആശയവിനിമയം നടത്തിയതിനെ തുടർന്ന് ഇരുപക്ഷവും ഒരു പരിഹാരത്തിലെത്തിയതായി ബീജിംഗ് ചൊവ്വാഴ്‌ച സ്ഥിരീകരിച്ചു.
ബ്രിക്‌സ് രാജ്യങ്ങളുടെ ഉച്ചകോടിക്കായി തെക്കുപടിഞ്ഞാറൻ റഷ്യയിലെ കസാനിലേക്ക് ചൊവ്വാഴ്‌ച പോയ ചൈനീസ് നേതാവ് ഷി ജിൻപിംഗും ഇന്ത്യൻ പ്രധാനമന്ത്രി നരേന്ദ്ര മോദിയും തമ്മിലുള്ള ചർച്ചകൾക്ക് വേദിയൊരുക്കുന്നതായി ഈ പ്രഖ്യാപനത്തെ കാണുന്നു.
ഇരു നേതാക്കളും കസാനിൽ ഔപചാരികമായ ഒറ്റയാൾ ചർച്ചകൾ നടത്തുമോ എന്നതിനെക്കുറിച്ച് പ്രതികരിക്കാൻ രണ്ട് വിദേശ മന്ത്രാലയങ്ങളും വിസമ്മതിച്ചു.
കരാറിൻ്റെ മുഴുവൻ വിശദാംശങ്ങളും ന്യൂഡൽഹിയും ബീജിംഗും തമ്മിലുള്ള സംഘർഷത്തിൻ്റെ ഉറവിടമായ ഉയർന്ന ഉയരമുള്ള പ്രദേശത്ത് ഇത് എങ്ങനെ നടപ്പാക്കും എന്നതിൻ്റെ വിശദാംശങ്ങളോ ഇരുപക്ഷവും പുറത്തുവിട്ടില്ല.
ഇന്ത്യയും ചൈനയും തങ്ങളുടെ 2,100-മൈൽ (3,379-കിലോമീറ്റർ) യഥാർത്ഥ അതിർത്തിയിൽ കാര്യമായ സൈനിക സാന്നിധ്യം നിലനിർത്തുന്നു. ഇത് യഥാർത്ഥ നിയന്ത്രണ രേഖ (എൽഎസി) എന്നറിയപ്പെടുന്നു. ഒരിക്കലും വ്യക്തമായി നിർവചിക്കപ്പെട്ടിട്ടില്ലാത്തതും രക്തരൂക്ഷിതമായ മുതലുള്ള സംഘർഷത്തിൻ്റെ ഉറവിടമായി തുടരുന്നു. 1962ൽ ഇരു രാജ്യങ്ങളും തമ്മിലുള്ള യുദ്ധം.
നാല് വർഷം മുമ്പ് ഇന്ത്യൻ ലഡാക്കിനും ചൈനയുടെ നിയന്ത്രണത്തിലുള്ള അക്‌സായി ചിന്നും തമ്മിലുള്ള തർക്ക അതിർത്തിയിൽ നടന്ന ഏറ്റുമുട്ടൽ നാല് പതിറ്റാണ്ടിലേറെയായി അറിയപ്പെടുന്ന ആദ്യത്തെ മരണങ്ങൾക്ക് കാരണമായി. കുറഞ്ഞത് 20 ഇന്ത്യൻ സൈനികരും നാല് ചൈനീസ് സൈനികരും കൊല്ലപ്പെട്ടു.
കഴിഞ്ഞ വർഷം ജൊഹാനസ്ബർഗിൽ നടന്ന ബ്രിക്‌സ് ഉച്ചകോടിയിൽ നടന്ന അപൂർവ മുഖാമുഖത്തിൽ തർക്കം നേരിടുന്ന അതിർത്തിയിലെ സംഘർഷങ്ങൾ ലഘൂകരിക്കാനുള്ള ശ്രമങ്ങൾ ശക്തമാക്കാൻ ഷിയും മോദിയും സമ്മതിച്ചു. ഓഗസ്റ്റ് അവസാനത്തിൽ ചൈനീസ്- ഇന്ത്യൻ ചർച്ചകൾ 31-ാം റൗണ്ട് അതിർത്തി ചർച്ചകൾ നടത്തി.
ചൈന- ഇന്ത്യ ബന്ധത്തിലെ മറ്റ് സംഘർഷങ്ങൾക്കിടയിൽ ഒരു സുപ്രധാന ചുവടുവെപ്പാണ് അതിർത്തിയിൽ കൂടുതൽ വിച്ഛേദിക്കുന്നതിനുള്ള കരാർ ഒരുങ്ങുന്നത്. ഈ ക്രമീകരണത്തിൻ്റെ വ്യാപ്‌തി മനസ്സിലാക്കാൻ കൂടുതൽ വിശദാംശങ്ങൾ ആവശ്യമാണെന്നും നിരീക്ഷകർ പറഞ്ഞു.
‘ഒരു നല്ല വികസനം’
2020ലെ അക്രമത്തെ തുടർന്ന് പിരിച്ചു വിടലിൻ്റെയും അതിർത്തി ചർച്ചകളുടെയും ഒരു പ്രക്രിയ നടന്നിരുന്നു. എന്നാൽ ഇരുപക്ഷവും മുമ്പ് പട്രോളിംഗ് നടത്തിയതും എന്നാൽ പിന്നീട് ബഫർ സോണുകൾ എന്ന് വിളിക്കപ്പെടുന്നതുമായ പ്രദേശങ്ങൾ ഉൾപ്പെടെയുള്ള സംഘർഷ പോയിൻ്റുകൾ അവശേഷിക്കുന്നു.
ഇന്ത്യയ്ക്കുള്ളിൽ ചൈനീസ് പീപ്പിൾസ് ലിബറേഷൻ ആർമി (പിഎൽഎ) ഇന്ത്യൻ സേനയ്ക്ക് പട്രോളിംഗ് നടത്താൻ കഴിയുന്ന മേഖലകളെ പിന്നോട്ട് നീക്കാൻ ബഫർ സോണുകൾ ഉപയോഗിക്കുന്നുണ്ടോ എന്ന ചോദ്യവും ഉയർന്നു. സംഘർഷത്തിനിടെ ഒരു പ്രദേശവും നഷ്‌ടപ്പെട്ടതായി ഇന്ത്യയുടെ പ്രതിരോധ മന്ത്രാലയം മുമ്പ് നിഷേധിച്ചിരുന്നു.
തിങ്കളാഴ്‌ച ഇന്ത്യൻ ബ്രോഡ്‌കാസ്റ്റർ എൻഡിടിവി ആതിഥേയത്വം വഹിച്ച ഒരു പരിപാടിയിൽ പുതിയ കരാറിനെക്കുറിച്ച് സംസാരിക്കുമ്പോൾ 2020ലെ ഏറ്റുമുട്ടലിനുശേഷം ഇരുപക്ഷവും ചില മേഖലകളിൽ പരസ്പരം “തടഞ്ഞത്” എങ്ങനെയെന്ന് ഇന്ത്യയുടെ വിദേശകാര്യ മന്ത്രി വിവരിച്ചു.
“എന്താണ് സംഭവിച്ചത്, പട്രോളിംഗ് അനുവദിക്കുന്ന ഒരു ധാരണയിൽ ഞങ്ങൾ എത്തിയിരിക്കുന്നു… എൻ്റെ അറിവിൽ 2020ൽ ഞങ്ങൾ ചെയ്‌തു കൊണ്ടിരുന്ന പട്രോളിംഗ് ഞങ്ങൾക്ക് ചെയ്യാൻ കഴിയും എന്നതാണ്,” -ജയശങ്കർ പറഞ്ഞു.
“ഇത് ഒരു നല്ല സംഭവ വികാസമാണ്. ഇത് വളരെ ക്ഷമയും സ്ഥിരോത്സാഹവുമുള്ള നയതന്ത്രത്തിൻ്റെ ഫലമാണെന്ന് ഞാൻ പറയും,” -അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു. ഇരു രാജ്യങ്ങളുടെയും ബന്ധത്തിലെ കരാറിൻ്റെ അനന്തരഫലങ്ങൾ ഇനിയും കാണേണ്ടതുണ്ടെന്നും അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു.
ചൈനീസ് വിദേശകാര്യ മന്ത്രാലയ വക്താവ് ലിൻ ജിയാൻ ചൊവ്വാഴ്‌ച പറഞ്ഞു. ബീജിംഗ് എത്തിച്ചേർന്ന ‘പരിഹാരം’ പോസിറ്റീവായി വിലയിരുത്തുന്നു. “മേൽപ്പറഞ്ഞ പരിഹാരം നടപ്പിലാക്കാൻ ഇന്ത്യയുമായി പ്രവർത്തിക്കും.” -പതിവായി ഷെഡ്യൂൾ ചെയ്‌ത ഒരു മാധ്യമ സമ്മേളനത്തിനിടെ ആണ് ലിനിയുടെ അഭിപ്രായങ്ങൾ. കൂടുതൽ വിശദാംശങ്ങൾ നൽകാതെയാണ് അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ പ്രസ്താവന.
ഈ വിഷയത്തിൽ ഇരുപക്ഷവും സംയുക്ത പ്രസ്താവന പുറത്തിറക്കാത്തത് എന്തുകൊണ്ടാണെന്ന് വ്യക്തമല്ല. ക്രമീകരണം പൂർണ്ണമായി വിലയിരുത്തുന്നതിന് മുമ്പ് സർക്കാരുകൾ കൂടുതൽ വിശദാംശങ്ങൾ പുറത്തു വിടേണ്ടതുണ്ടെന്ന് നിരീക്ഷകർ പറയുന്നു.
പട്രോളിംഗ് അവകാശങ്ങൾ പുനഃസ്ഥാപിക്കുന്നത് സാധാരണ വൽക്കരണത്തിന് “പ്രധാനമായ ആരംഭ പോയിൻ്റ്” ആയിരിക്കുമെന്ന് ഇന്ത്യൻ നഗരമായ ബാംഗ്ലൂരിലെ തക്ഷശില ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂഷൻ റിസർച്ച് സെൻ്ററിൽ ഇൻഡോ- പസഫിക് പഠനങ്ങളുടെ തലവനായ മനോജ് കേവൽരമണി പറഞ്ഞു.
അത് പുനഃസ്ഥാപിക്കുമ്പോൾ പോലും തർക്കമുള്ള അതിർത്തിയിൽ ഒരു നീണ്ട പ്രക്രിയയിൽ മറ്റ് നടപടികൾ സ്വീകരിക്കേണ്ടതുണ്ട്.
“ഇരുവശത്തുമുള്ള സൈനികരെ ഡി- ഇൻഡക്ഷൻ, ഡി- മോബിലൈസേഷൻ തുടങ്ങിയ നിരവധി പ്രശ്‌നങ്ങളുണ്ട്; നിർമ്മിച്ച അടിസ്ഥാന സൗകര്യങ്ങൾ മുതലായവ. ഈ പ്രശ്‌നങ്ങൾക്ക് സമയമെടുക്കും,” -അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു.
