ബ്രഹ്മസമാജത്തിലെ അംഗമായ ഒരു വനിതാ ഡോക്ടർ കേതകി ബാഗ്ച്ചി നൂറ്റാണ്ടുകളായി രാജ്യം വിസ്മരിരിക്കപ്പെട്ടുപോയ പ്രഥമ ഡോക്ടർ കാദംബിനി ഗാംഗുലിയുടെ ജീവിതയാത്രയുടെ പല വശങ്ങളും ആപേക്ഷികവും പ്രചോദനകരവും ആണെന്ന് കണ്ടെത്തി. ഏകദേശം 140 വർഷങ്ങൾക്ക് മുമ്പ് ഏറെ വെല്ലുവിളികൾ നേരിട്ട് ഇന്ത്യയിൽ വൈദ്യശാസ്ത്രം പ്രാക്ടീസ് ചെയ്ത ആദ്യത്തെ സ്ത്രീയും ബ്രഹ്മസമാജത്തിലെ അംഗവുമായിരുന്ന കാദംബിനിയെപ്പോലെ ഡോ. കേതകി ബാഗ്ച്ചിയും തൻ്റെ കുടുംബത്തിനകത്തും പുറത്തും മെഡിക്കൽ ജീവിതം തുടരുന്നതിന് തടസ്സങ്ങളുടെ പങ്ക് നേരിട്ടതായി പറയുന്നു. .
2011 മുതൽ, കാദംബിനിയുടെ 150-ാം ജന്മവാർഷികം ആഘോഷിച്ചപ്പോൾ ഇന്ത്യൻ വൈദ്യശാസ്ത്രത്തിലെ ഈ പയനിയറെക്കുറിച്ച് കൂടുതലറിയാൻ ഡോ. ബാഗ്ച്ചി തൻ്റെ സമയത്തിൻ്റെ ഭൂരിഭാഗവും ചെലവഴിക്കുന്നു. അവളെ ബഹുമാനിക്കുന്ന സ്മാരകങ്ങളൊന്നും ഇല്ലാത്തതിൽ അസന്തുഷ്ടയായി. ഈ വർഷം ജനുവരിയിൽ പശ്ചിമ ബംഗാൾ മുഖ്യമന്ത്രി മമത ബാനർജിയോട് നിലവിലുള്ള മെഡിക്കൽ കോളേജ് കാദംബിനിയുടെ പേരിൽ സ്ഥാപിക്കുകയോ പുനർനാമകരണം ചെയ്യുകയോ ചെയ്യണമെന്ന് ആവശ്യപ്പെട്ട് ഡോക്ടർ ബാഗ്ച്ചി നിവേദനം നൽകി. “ജൂലൈ 18ന് അവളുടെ ജന്മദിനത്തിന് മുമ്പ് കുറഞ്ഞത് 1,000 അപേക്ഷകർ എങ്കിലും എത്തിക്കുക എന്നതായിരുന്നു എൻ്റെ ലക്ഷ്യം,” ഡോക്ടർ ബാഗ്ച്ചി പറയുന്നു. “താൻ ഇതിനകം ഈ ലക്ഷ്യം മറികടന്നു, ഒപ്പിട്ടവരിൽ പകുതിയിലധികം പേരും ഡോക്ടർമാരാണ്.” -അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു.
ഇന്ത്യയിലും പാശ്ചാത്യ രാജ്യങ്ങളിലും വൈദ്യശാസ്ത്രം സത്തയിൽ പുരുഷ സംരക്ഷണത്തിൽ ആയിരുന്ന കാലത്താണ് കാദംബിനി ഒരു ഡോക്ടറായത്. അവളുടെ പരിശീലനത്തിലൂടെ, സ്ത്രീകളുടെ ആരോഗ്യ രംഗത്ത് അപാരമായ പുരോഗതി ഉറപ്പാക്കുക മാത്രമല്ല, ദേശീയ പ്രസ്ഥാനത്തിൻ്റെ കാലത്ത് തൻ്റെ ലിംഗ ഭേദങ്ങൾക്കിടയിൽ രാഷ്ട്രീയ അവബോധം വളർത്താൻ കാദംബിനി തൻ്റെ ശബ്ദവും സ്ഥാനവും ഉപയോഗിച്ചു. അവളുടെ ശ്രമഫലമായാണ് 1891ൽ ഇന്ത്യയ്ക്ക് ആദ്യത്തെ സമ്മതപ്രായ നിയമം ലഭിച്ചത്. ഈ നേട്ടങ്ങൾ ഉണ്ടായിട്ടും കാദംബിനി വലിയതോതിൽ തിരിച്ചറിയപ്പെടാതെ പോയി.
നമ്മുടെ പാഠപുസ്തകങ്ങളിലോ മ്യൂസിയങ്ങളിലോ ഇല്ലാതിരിക്കുകയും ഇന്ത്യൻ ചരിത്രത്തിൻ്റെ രചനകളിൽ അവഗണിക്കപ്പെടുകയും ചെയ്തു. എഴുത്തുകാരിയും പത്രപ്രവർത്തകയുമായ കവിതാ റാവു തൻ്റെ ‘ലേഡി ഡോക്ടേഴ്സ്: ദി അൺടോൾഡ് സ്റ്റോറീസ് ഓഫ് ഇന്ത്യസ് ഫസ്റ്റ് വുമൺ ഇൻ മെഡിസിൻ’ (2021) എന്ന പുസ്തകത്തിൽ സൂചിപ്പിച്ചതുപോലെ “സരോജിനി നായിഡു അല്ലെങ്കിൽ ഝാൻസിയിലെ റാണി ലക്ഷ്മിഭായി എന്ന രീതിയിൽ ഇന്ത്യയിലുടനീളമുള്ള വീട്ടുപേരുകളല്ല.” കാദംബിനിയെപ്പോലുള്ള ആദ്യകാലത്തെ വനിതാ ഡോക്ടർമാർ ഇച്ഛാശക്തിയുടെ ഉദാത്തമായ ജീവിത യാഥാർഥ്യങ്ങൾ ആയിരുന്നു.