ഇന്ത്യയും പാകിസ്ഥാനും തമ്മിലുള്ള സംഘർഷം വീണ്ടും ഉയർന്നു വന്നിരിക്കുന്നത് വ്യോമ ബന്ധത്തെ കൂടുതൽ വഷളാക്കുന്ന രൂപത്തിലാണ്. 2025 ജൂൺ 23 വരെ പാകിസ്ഥാൻ വിമാനങ്ങൾക്ക് ഇന്ത്യൻ സർക്കാർ വ്യോമാതിർത്തി അടച്ചിട്ടിരിക്കുകയാണ്.
നേരത്തെ, 2025 മെയ് 23 വരെ സർക്കാർ NOTAM (വിമാന ജീവനക്കാർക്കുള്ള അറിയിപ്പ്) പുറപ്പെടുവിച്ചിരുന്നു. സുരക്ഷാ കാരണങ്ങൾ കണക്കിലെടുത്താണ് ഈ തീരുമാനം എടുത്തിരിക്കുന്നത്. തീവ്രവാദ പ്രവർത്തനങ്ങൾ കണക്കിലെടുത്ത് സാധ്യതയുള്ള ഭീഷണികൾ ഒഴിവാക്കുക എന്നതാണ് ഇതിൻ്റെ ലക്ഷ്യം.
സംഘർഷത്തിൻ്റെ കാരണം
ഈ മുഴുവൻ സംഭവത്തിൻ്റെയും പശ്ചാത്തലം ഏപ്രിൽ 22ന് 26 നിരപരാധികളായ സാധാരണക്കാർ കൊല്ലപ്പെട്ട പഹൽഗാം ഭീകരാക്രമണവുമായി ബന്ധപ്പെട്ടതാണ്. ആക്രമണത്തിൻ്റെ ഉത്തരവാദിത്തം പാകിസ്ഥാൻ പ്രചോദിത തീവ്രവാദ സംഘടനകളുടെ മേൽ ചുമത്തി. മറുപടിയായി, “ഓപ്പറേഷൻ സിന്ദൂർ” ഇന്ത്യ തീവ്രവാദ കേന്ദ്രങ്ങളിൽ തിരിച്ചടിച്ചു. പിന്നീട് പാകിസ്ഥാൻ സൈനിക അടിസ്ഥാന സൗകര്യങ്ങളും ലക്ഷ്യമിട്ടു.
ഇന്ത്യയുടെ വ്യക്തമായ സന്ദേശം
ഈ കാലയളവിൽ പാകിസ്ഥാൻ യാത്രാ വിമാനങ്ങളോ സൈനിക വിമാനങ്ങളോ ഇന്ത്യൻ വ്യോമ അതിർത്തിയിൽ പ്രവേശിക്കാൻ പാടില്ല എന്ന് സിവിൽ ഏവിയേഷൻ മന്ത്രാലയം വ്യക്തമാക്കിയിട്ടുണ്ട്. ഈ നിരോധനം ഇന്ത്യയുടെ സുരക്ഷാ നയത്തോടുള്ള ഗൗരവത്തിൻ്റെ നേരിട്ടുള്ള സൂചന മാത്രമല്ല, അന്താരാഷ്ട്ര തലത്തിൽ പാകിസ്ഥാനിൽ സമ്മർദ്ദം ചെലുത്താനുള്ള തന്ത്രത്തിൻ്റെ ഭാഗവുമാണ്.
പാകിസ്ഥാൻ്റെ പ്രതികരണം
പാകിസ്ഥാൻ പ്രതികാര നടപടി സ്വീകരിക്കുകയും 2025 ജൂൺ 24, പുലർച്ചെ 4:59 വരെ ഇന്ത്യൻ വിമാനങ്ങൾക്ക് വ്യോമാതിർത്തി അടച്ചിടുകയും ചെയ്തു. പാകിസ്ഥാൻ എയർപോർട്ട് അതോറിറ്റി പുറപ്പെടുവിച്ച നോട്ടാം പ്രകാരം ഇന്ത്യയിൽ രജിസ്റ്റർ ചെയ്തതോ, ഉടമസ്ഥതയിലുള്ളതോ, പ്രവർത്തിപ്പിക്കുന്നതോ, പാട്ടത്തിനെടുത്തതോ ആയ ഒരു വിമാനവും പാകിസ്ഥാൻ വ്യോമ അതിർത്തിയിൽ പറക്കാൻ അനുവദിക്കില്ല. ഈ വിലക്കിൽ ഇന്ത്യൻ സൈനിക വിമാനങ്ങളും ഉൾപ്പെടുന്നു.
ഇൻഡിഗോ വിമാന എപ്പിസോഡ്
സംഘർഷത്തിനിടയിൽ പാകിസ്ഥാൻ്റെ മനുഷ്യത്വ വിരുദ്ധ പ്രവൃത്തിയും ഉയർന്നു വന്നിട്ടുണ്ട്. ബുധനാഴ്ച തൃണമൂൽ കോൺഗ്രസ് എംപിമാർ ഉൾപ്പെടെ 220 യാത്രക്കാരുമായി പോയ ഇൻഡിഗോ എയർലൈൻസ് വിമാനത്തിന് മുകളിൽ ആലിപ്പഴം വർഷിച്ചു.
വ്യോമാതിർത്തി ഹ്രസ്വമായി ഉപയോഗിക്കുന്നതിന് പൈലറ്റ് ലാഹോർ എയർ ട്രാഫിക് കൺട്രോളിൽ നിന്ന് അനുമതി തേടി. പക്ഷേ പാകിസ്ഥാൻ അത് നിരസിച്ചു. ഇത് വിമാനത്തിൻ്റെ മുൻഭാഗത്തിന് കേടുപാടുകൾ വരുത്തി. ഈ സംഭവം അന്താരാഷ്ട്ര വ്യോമയാന പ്രോട്ടോക്കോളുകളുടെ ലംഘനം മാത്രമല്ല, പ്രതിസന്ധി ഘട്ടങ്ങളിൽ സഹകരിക്കാൻ വിസമ്മതിക്കുന്നതിൻ്റെ നിന്ദ്യമായ ഉദാഹരണവുമാണ്.
ഈ ഏറ്റുമുട്ടൽ എത്രനാൾ?
ഇന്ത്യക്കും പാകിസ്ഥാനും ഇടയിലുള്ള വ്യോമാതിർത്തി അടച്ചിടൽ പോലുള്ള നടപടികൾ സാധാരണ പൗരന്മാരെയും വാണിജ്യ പ്രവർത്തനങ്ങളെയും ബാധിക്കുന്നു. സംഭാഷണത്തിനും നയതന്ത്രത്തിനും ശാശ്വത പരിഹാരം നൽകാൻ കഴിയുമെന്ന് ഇരു രാജ്യങ്ങളും മനസ്സിലാക്കേണ്ടതുണ്ട്. അത്തരം കഠിനമായ നടപടികൾക്ക് പകരം ക്രിയാത്മകമായ സംഭാഷണങ്ങൾ ഉണ്ടാകുന്നതുവരെ, ഉപഭൂഖണ്ഡത്തിലെ സ്ഥിരത ഒരു സ്വപ്നമായി തുടരും.
ഈ വ്യോമാക്രമണം വെറുമൊരു വ്യോമപാത അടച്ചുപൂട്ടലല്ല. ഇരു രാജ്യങ്ങൾക്കും ഇടയിൽ വളർന്നുവരുന്ന അവിശ്വാസത്തിൻ്റെയും പ്രതികാര നടപടികളുടെയും നയതന്ത്ര കാഠിന്യത്തിൻ്റെയും പ്രതിഫലനമാണിത്. വരും ദിവസങ്ങളിൽ, ഈ പിരിമുറുക്കം അനുരഞ്ജനത്തിൻ്റെ പാതയിലേക്ക് നീങ്ങുമോ അതോ കൂടുതൽ ഏറ്റുമുട്ടലിലേക്ക് നീങ്ങുമോ എന്ന് അന്താരാഷ്ട്ര സമൂഹം ഉറ്റുനോക്കും.